Waarom (g)een kruk?

Het is een beetje een dingetje. Dat krukje. En vooral het opstappen ermee. Laten we eerlijk zijn: het heeft toch de naam dat zo’n kruk vooral bedoeld is voor…..krukken. Mensen die niet zonder hulp op hun paard terecht kunnen komen.

Niet zelden worden ruiters die het krukje erbij pakken een pietsie belachelijk gemaakt. Of er wordt een goede, liefst luidruchtige poging gedaan dat te doen. Maar....is dat terecht? Want wat nou als dat krukje er niet staat voor de ruiter, maar voor het paard?

Weetje: op het moment dat een ruiter van 80 kilogram het paard vanaf de grond bestijgt, treedt er een zijdelingse (naar links als je links opstapt) trekkracht op van 38 kilogram op de wervelkolom. Gebruikt deze ruiter een opstap van 30 centimeter hoog, dan neemt deze trekkracht al af naar 17 kilogram.

Wat gebeurt er als de ruiter vanaf de grond opstapt? Het zadel schuift door het in de linkerbeugel hangen iets naar links, en drukt dus aan de rechterkant tegen de schouder en de zijkant van de schoft. Elk paard is ongelijk bespierd, maar wetenschappers (2008, The Veterinary Journal) sluiten niet uit dat deze ongelijke bespiering een gevolg is van het altijd links opstappen.

[Nog een weetje tussendoor. We stappen altijd links op, omdat de ridders vroeger hun zwaard rechts droegen en zich zo met hun linkerhand aan de schoft konden optrekken. Ridders. Dus. Eeuwtje of wat geleden. Wel de basis van onze paardrijdtraditie. Maar dat terzijde.]

Uit onderzoek in 1999 bleek al dat de krachten die vrijkomen bij het opstappen leiden tot het uitrekken van beugelriemen en het scheef trekken van de zadelboom. Zo’n scheve boom drukt niet alleen tijdens het opstappen tegen de wervels, maar ook de hele tijd dat het paard wordt gereden met dit zadel-met-een-scheve-boom. De ruiter geeft hierdoor, zonder dat hij het in de gaten heeft, een gewichtshulp wat leidt tot een scheef paard. En natuurlijk worden de rugspieren van het paard ongelijk belast door de ongelijke druk van het zadel.

Bij het opstijgen vanaf een krukje is er nog steeds sprake van een trekkracht maar dus veel minder (zo’n 55%) dan bij het opstijgen vanaf de grond. Eenmaal op het paard, zie je vervolgens vaak ruiters links en rechts wiebelen om het zadel weer in het midden te vrotten. Dit brengt een enorm grote druk op de spieren rond de wervelkolom. Niet doen dus, liever iemand vragen aan de andere kant tegen te hangen om te voorkomen dat het zadel überhaupt schuift bij het opstappen. Of je het nu met of zonder krukje doet.

In bovenstaand verhaal is nog niet meegenomen dat sommige ruiters nu eenmaal echt de soepelste en/of lichtste niet meer zijn….hoe graag we dat ook zouden willen….

Tot slot. Beelden zeggen vaak meer dan 1000 woorden. Dus….bekijk dit filmpje even op je gemak: https://youtu.be/2_jQEYDApSI En bedenk daarna: is de vraag “waarom pak je er een krukje bij?”……of……. “waarom pak je er geen krukje bij?”.